Ta nota wprowadzająca, wzięta z Mszału, tłumaczy nam nastrój tego dnia. Mamy opanować przedwczesną radość, bo uroczystości wielkanocne jeszcze się nie zaczęły. Jest to dzień spokojnego oczekiwania, modlitewnego przygotowania do Zmartwychwstania. Dalej panuje smutek, choć może nie tak silny, jak poprzedniego dnia. W początkach Kościoła chrześcijanie pościli w tym dniu tak samo ściśle, jak w Wielki Piątek, bo to był czas, kiedy zabrano im Chrystusa Pana Młodego (Por. Mt 9,15).
Jeśli możemy ten dzień spędzić na modlitwie i spokojnym oczekiwaniu, to będzie on właściwie wykorzystany. W pięknej homilii, wybranej na czytanie w Godzinie czytań tego dnia, spotykamy taki właśnie nastrój: Wielka cisza spowiła ziemię, wielka na niej cisza i pustka. Cisza wielka, bo Król zasnął. Ziemia się przelękła i zamilkła, bo Bóg zasnął w ludzkim ciele, a wzbudził tych, którzy spali od wieków.
W dniu pierwszej Wielkiej Soboty wszystko wydawało się stracone. Uczniowie rozproszyli się, mała, pozbawiona ducha grupka ludzi i ich nadzieje rozwiały się. Tylko Maryja trwała w wierze i czekała na zmartwychwstanie swego Syna. Dlatego w ciągu roku, w soboty Kościół obchodzi wspomnienie Dziewicy Maryi w oficjum i liturgii mszalnej. W liturgii Wielkiej Soboty przebija się ton łagodności, nawet radosnego oczekiwania. Chrystus umarł, ale Jego śmierć jest jak sen, z którego obudzi się w poranek wielkanocny.
Psalmy wybrane na Godzinę czytań przesycone są spokojnym zawierzeniem i oczekiwaniem. Tak jakby odmawiał je sam Chrystus. W Psalmie 4 wers mówiący: "Spokojnie zasypiam, kiedy się położę" odnosi się do Chrystusa w grobie, ufnie czekającego na zmartwychwstanie. W Psalmie 16 także mamy piękne słowa wyrażające nadzieję: "Bo w kraju zmarłych duszy mej nie zostawisz i nie dopuścisz, bym pozostał w grobie. Ty ścieżkę życia mi ukażesz, pełnię radości przy Tobie i wieczne szczęście po Twojej prawicy".
I czytanie, przeznaczone na tę godzinę, wzięte z Pisma Świętego (Hbr 4,113) mówi o szabacie dniu odpoczynku przygotowanego dla ludu Bożego po pracy tego życia. W konkluzji czytamy: A zatem pozostaje odpoczynek szabatu dla ludu Bożego. Kto bowiem wszedł do Jego odpoczynku, odpocznie po swych czynach, jak Bóg po swoich.
W starożytnej homilii, którą już cytowaliśmy wcześniej, ma miejsce dialog między Chrystusem a Adamem. Chrystus zstępując do miejsca przebywania zmarłych, zbudził Adama, mówiąc do niego: "Powstań z martwych, albowiem jestem życiem umarłych. Powstań ty, który jesteś dziełem rąk moich. Powstań ty, który jesteś moim obrazem uczynionym na moje podobieństwo. Powstań, wyjdźmy stąd! Ty bowiem jesteś we Mnie, a Ja w tobie jako jedna i niepodzielna osoba".
Wszyscy uczestniczymy w misterium Wielkiej Soboty. Przypomina nam o tym św. Paweł: Zatem przez chrzest zanurzający nas w śmierć zostaliśmy razem z Nim pogrzebani po to, abyśmy i my wkroczyli w nowe życie jak Chrystus powstał z martwych dzięki chwale Ojca (Rz 6,4). W Kościele pierwszych wieków wymowa chrztu jako pogrzebania z Chrystusem była bardziej oczywista niż w późniejszym czasie. Chrzest odbywał się przez zanurzenie. Dorośli katechumeni naprawdę wchodzili do chrzcielnicy, która wyglądem swym przypominała grobowiec. Zstępowali do wody na znak śmierci i pogrzebania, a wynurzenie z chrzcielnicy oznaczało zmartwychwstanie.
Nasz udział w pogrzebie Chrystusa wspomina modlitwa na zakończenie oficjum. W ostatniej prośbie z Jutrzni mówimy: "Chryste, Synu Boga żywego, przez chrzest święty zostaliśmy pogrzebani razem z Tobą, pomóż nam upodobnić się do Ciebie w zmartwychwstaniu i postępować w nowości życia". A w kolekcie prosimy: "Spraw łaskawie, by wierni, którzy przez chrzest uczestniczą w Jego śmierci, dzięki Jego zmartwychwstaniu osiągnęli radość życia wiecznego".
Vincent Ryan OSB "Wielki Post i Święte Triduum",
Wydawnictwo Benedyktynów TYNIEC
