Pragniemy odkrywać piękno liturgii oraz jej zakorzenienie zarówno w tradycji żydowskiej, kulturze pierwszych chrześcijan, jak i całej historii Kościoła. Niech nie będzie to jedynie poznanie intelektualne, lecz prowadzi do coraz większego umiłowania Mszy Św. i przez wiarę oraz miłość otwiera na tajemnicę eucharystycznej obecności Zmartwychwstałego.
PROCESJA I PIEŚŃ NA WEJŚCIE (2)
W dawnych bazylikach rzymskich zakrystie znajdowały się przy głównym wejściu. Dlatego też procesja celebransa wraz z asystą do ołtarza, prowadząca przez cały kościół była czymś naturalnym i oczywistym. Początkowo odbywała się ona w milczeniu. Później papież Celestyn I (+ 432) wprowadził śpiew psalmu podczas procesji, który to zwyczaj w VI w. był już czymś powszechnym.
Rozwój śpiewu na wejście związany był również z tzw. liturgią papieską. Była ona sprawowana pod przewodnictwem papieża, który wraz z asystą w uroczystej procesji udawał się główną nawą z zakrystii do ołtarza. W tym czasie „Schola cantorum" wykonywała Introit, czyli śpiew procesjonalny. Był on śpiewany na sposób antyfoniczny, czyli na przemian przez dwa chóry. Śpiew psalmu trwał aż do momentu, kiedy papież doszedłszy do ołtarza dał znak do zakończenia. Kończono śpiew słowami „Chwała Ojcu i Synowi i Duchowi Świętemu" (Słowa „Jak było na początku teraz i zawsze i na wieki wieków. Amen" dodano później. Po raz pierwszy odnotowano je na synodzie w Vaison w 529 r., a wprowadzono je przeciwstawiając się poglądom głoszonym przez arian.)
Począwszy od VIII wieku rozpoczyna się muzyczne wzbogacanie tekstów przez wprowadzanie tropów oraz antyfon. Prowadziło to jednocześnie do coraz większego skracania psalmu.
Kiedy zmieniła się architektura i zakrystie zaczęto budować blisko ołtarza, znacznie skróciła się droga celebransa do prezbiterium. W związku z tym również redukowany był towarzyszący temu śpiew. W XI wieku z całego psalmu przeplatanego antyfoną został tylko jeden werset z antyfoną i „Chwała Ojcu..."
Oprócz zwykłych procesji mających miejsce podczas Eucharystii w ciągu roku liturgicznego występują również procesje okazjonalne, związane z niektórymi szczególnymi dniami lub uroczystościami.
Należą do nich:
Procesja rezurekcyjna - w Wielką Sobotę po Wigilii Paschalnej lub w poranek Wielkanocny
Procesja Bożego Ciała - a także w czasie oktawy tej Uroczystości
Procesja żałobna - na cmentarz, po Nieszporach Uroczystości Wszystkich Świętych
Procesja błagalna
Początkowo procesja błagalna określana była terminem „litania" (od greckiego „lite" - prośba). Nazwa procesja pojawiła się dopiero w XII w.
- w dniu św. Marka (25 kwietnia) - tzw. „litania maior"
- w dni krzyżowe (przed Wniebowstąpieniem Pańskim) - tzw. „litaniae minores"
Procesja niedzielna
Wywodzi się z procesji rezurekcyjnej i występuje jedynie w polskich rytuałach. Odprawiana jest przed sumą, przede wszystkim w czasie wielkanocnym, ale czasem również i poza nim. Niegdyś zawierała kilka stacji, przy których się zatrzymywano i modlono.
Procesję nazywamy teoforyczną, jeśli celebrans niesie podczas niej Najświętszy Sakrament. Takimi procesjami są m.in. : rezurekcyjna, Bożego Ciała oraz w Polsce również procesja po sumie odpustowej.
